I. Murdoch's "The Time of the Angels"

ช่วงระหว่างปี 1964 ถึง 1966 เมอดอชพิมพ์นิยายออกมาสองเล่มคือ The Italian Girl และ The Time of the Angels เราชอบทั้งคู่ และกล่าวได้ว่าทั้งสองเล่มนี้เป็นจุดสูงสุด และสิ้นสุดแล้วสำหรับเมอดอช ในการพยายามเขียนนิยายกอธิค ซึ่งเริ่มต้นในปี 1957 กับ The Sandcastle หลังจากปี 1966 เมอดอชก็ไม่ได้เขียนนิยายแนวนี้อีกเลย กระทั่งปี 1985 เธอหันมาเขียนแนวนี้อีกครั้งกับ The Good Apprentice

ถ้าถามว่านักเขียนคนหนึ่ง สามารถผลิตนิยายออกมาปีละเล่ม รวมกันเป็น 26 เล่มตลอดชีวิตได้อย่างไร (ตัวเลขนี้ถือว่าเยอะมากสำหรับนักเขียน "วรรณกรรม") ถ้าเราเปรียบเทียบกันดู ระหว่าง The Italian Girl และ The Time of the Angels ก็จะได้คำตอบกลายๆ เพราะนิยายสองเล่มนี้เหมือนกันมาก และเหมือนกันเกินไป เล่มหลังดีกว่าเล็กน้อย ราวกับเมอดอชฝึกฝีมือมาจากเล่มแรก เพื่อจะได้เอาไปเขียนเล่มหลัง จึงฉุกคิดได้ว่า ถ้าไปนั่งอ่านประวัติงานเขียนของเมอดอชดีๆ คงได้เห็นกรณี "ฝึกฝีมือ" แบบนี้อีกไม่น้อย

ถึง The Time of the Angels จะเป็นนิยายที่ดีกว่า แต่โดยส่วนตัวแล้ว เราชอบ The Italian Girl มากกว่า จะว่ามันสั้นกว่าก็คงไม่ใช่ เพราะทั้งสองเล่มนี้สั้นมากอยู่แล้ว (สองร้อย และสองร้อยสี่สิบหน้า) เสน่ห์ของ The Italian Girl อยู่ตรงความเก้ๆ กังๆ บางอย่าง ซึ่ง แทนที่จะทำให้เราไม่ชอบ กลับรู้สึกว่า เออ นิยายแบบนี้เราก็เขียนได้แฮะ

ในทางกลับกัน ใครที่อยากเข้าใจไอริช เมอดอช The Time of the Angels เป็นนิยายที่พลาดไม่ได้ เพราะมันนำเสนอปรัชญาศีลธรรมอันเป็นศูนย์กลางความคิดของเมอดอช และปรากฎอยู่ในอีกหลายเล่ม จากทั้งนิยาย 26 เล่ม เราสามารถสรุปคำถามสั้นๆ ได้ว่า ในโลกที่ไร้แล้วซึ่งพระเจ้า และศาสนา อะไรคือความดี และความชั่ว "ยุคของเทวดา" เป็นคำพูดของคาเรล นักบวชไร้ศรัทธา ผู้เป็นศูนย์กลางของนิยาย ผู้กล่าวว่า "ภายหลังการตายของพระเจ้า เทวดาลงมาจากสวรรค์ และสร้างความยุ่งเหยิงในโลกมนุษย์...เพราะมนุษย์เราไปตกหลุมรักเทวดา แต่ความรักดังกล่าวไม่อาจเรียกได้ว่าเป็นความรัก"

The Time of the Angels โอบกอดความเป็นกอธิคเอาไว้อย่างเต็มเปี่ยม ตั้งแต่ฉาก โบสถ์เก่าในลอนดอนเดือนที่หมอกลงจัด ความตึงเครียดทางเพศ ความโกรธเกลียดของตัวละคร ความสงสัยในพระเจ้า นิยายจำพวกนี้จะว่าเขียนยากก็เขียนยาก เพราะท้ายที่สุดแล้ว การจับเอาตัวละครน่ารังเกียจหลายตัวมาอยู่รวมกันในนิยายเล่มเดียว ให้พวกเขาทะเลาะกัน ก็มีโอกาสที่นิยายดังกล่าวจะแตกเป็นเสี่ยงๆ ได้ The Time of the Angels คุมความตึงเครียดนั้นไว้อยู่ เป็นนิยายกอธิคที่ลงตัวมากๆ จึงไม่แปลกใจเลย ทำไมเมอดอชถึงหยุดเขียนนิยายแนวนี้