A. Patchett's "The Magician Assistant"


ความรู้สึกที่ได้จากการอ่าน "ผู้ช่วยนักมายากล" ไม่เชิงผิดหวังเสียทีเดียว น่าจะเป็นประหลาดใจมากกว่า ถ้าตัดชื่อคนเขียนออก คงไม่คาดเดาด้วยซ้ำว่าเป็นแอน แพรทเชท ผลงานเรื่องก่อนหน้าของเธอที่เราอ่านคือ "เบล แคนโต้" (ดูรายละเอียดได้จากบลอคเก่า) คำวิเศษณ์ซึ่งเหมาะสมที่สุดสำหรับหนังสือเล่มนั้นคือ "extraordinary" หรือถ้าใช้ภาษาไทย "พิเศษสุด" สำหรับ "ผู้ช่วยนักมายากล" คำวิเศษณ์คำแรกที่นึกได้เมื่ออ่านจบคือ "pedestrian" หรือ "พื้นเพ" "เบล แคนโต้" คือนิยายที่พูดถึงสถานการณ์เป็นไปไม่ได้ เล่าเรื่องมหัศจรรย์ โดยอิงอยู่บนธีมอันน่าเหลือเชื่อ ในทางตรงกันข้าม ผู้ช่วยนักมายากลเล่าเรื่องสามัญ ประเด็นก็สุดจะธรรมดา

ถ้าให้จัด "ผู้ช่วยนักมายากล" อยู่ใน genre ใด genre หนึ่ง ก็คงเป็นแนวฟื้นฟู (recovery) นิยายแบบนี้เริ่มต้นด้วยความเจ็บปวดของตัวละคร อันเกิดจากโศกนาฏกรรมบางอย่าง แล้วค่อยๆ เล่าเหตุการณ์ซึ่งเยียวยาตัวละครตัวนั้น ผู้ช่วยนักมายากลในที่นี้คือซาบีน สามีของเธอ พาซิฟาลเป็นนักมายากล และเป็นเกย์ หลังจากฟาน คนรักของเขาเสียชีวิตด้วยโรคเอดส์ พาซิฟาลตัดสินใจแต่งงานกับซาบีน เพราะรู้ว่าอีกฝ่ายหลงรักเขามาชั่วชีวิต เปิดเรื่องด้วยการตายอย่างกะทันหันของพาซิฟาล ทั้งเล่มเกี่ยวกับวิธีที่ซาบีนรับมือกับความเจ็บปวด พบปะผู้คนจากอดีตอันลึกลับของสามี เธอกลับไปเยี่ยมบ้านเกิดของเขาที่เนบราสก้า ได้เจอครอบครัว และความลับต่างๆ ค่อยๆ ถูกเปิดเผยขึ้นมา

ถ้าจะให้คะแนนแถม "ผู้ช่วยนักมายากล" ก็คงต้องยอมรับว่าประเด็นหนังสือเล่มนี้ค่อนข้างแปลกใหม่ นิยาย หรือหนังมักจะพูดถึงตัวละครที่อาศัยอยู่ในเมืองใหญ่ หลังจากกลับไปเยี่ยมบ้านเกิด หรือไปอยู่ตามชนบท ก็ได้เรียนรู้เสน่ห์ของเมืองเล็กๆ เริ่มหลงรักชีวิตบ้านนอก ซึ่งพูดกันตรงๆ ประเด็นพรรคนี้ตอแหลทั้งเพ อย่างน้อยหนังสือเล่มนี้ก็กล้าที่จะพูดถึงความเสื่อมโทรมของชีวิตชนบท (ในที่นี้คือเนบราสก้า) สามีซ้อมภรรยา ชาวบ้านซุบซิบนินทา คนที่เป็นเกย์ถูกสังคมเล็กๆ มองด้วยสายตารังเกียจ ในจุดนี้ขอปรบมือให้แอน แพรทเชท กระนั้นการที่เธอเลือกนำเสนอประเด็นดังกล่าวผ่านชีวิตน้ำเน่าในครอบครัว ทำให้หนังสือเล่มนี้หยิบย่อย และไม่สำคัญลงไปทันตา

ขอย้ำอีกครั้งว่าปัญหาหลักของ "ผู้ช่วยนักมายากล" คือความธรรมด๊าธรรมดาของมัน พออ่าน "เบล แคนโต้" จบ รู้สึกว่าผู้เขียนน่าจะหลงใหลดนตรี โอเปร่า ภาพเขียน และได้ศึกษาศิลปะเหล่านี้อย่างดี ขณะที่อ่าน "ผู้ช่วยนักมายากล" จบ กลับไม่รู้สึกแม้แต่น้อยว่าแพรทเชทเข้าใจอะไรเกี่ยวกับอาชีพนี้ ถ้าจะเปลี่ยนพาซิฟาลเป็นพ่อครัว นักเทนนิส หรือยามชายหาดก็คงเขียนเป็นนิยายเรื่องนี้ได้เช่นเดียวกัน ถือเป็นความผิดพลาดที่ไม่น่าให้อภัยด้วยประการทั้งปวง รวมไปถึงความสัมพันธ์สามเส้าระหว่างพาซิฟาล ฟาน และซาบีน ซึ่งควรน่าสนใจ กลับกลายเป็นแค่ gimmick อย่างหนึ่งทำให้เรื่องดูซับซ้อนขึ้น (แต่จริงๆ แล้วไม่มีอะไร)

ขณะนี้กำลังอ่าน "หนังสือภาพลวงตา" อยู่ ซึ่งเป็นนิยายแนวฟื้นฟู เช่นเดียวกัน ไว้อ่านจบแล้วจะมาเขียนบลอคเปรียบเทียบ

No comments: