A. Bechdel's "Fun Home: A Family Tragicomic"


Fun Home คือความผิดหวังที่คาดเดาไว้ตั้งแต่ต้น เชื่อว่าหลายคนคงไม่รู้แต่เราเป็นแฟนการ์ตูนญี่ปุ่นเหนียวแน่น อ่านมาตั้งแต่เด็ก จนบัดนี้ก็ยังรู้สึกว่าถ้าให้จัดอันดับหนังสือที่ชอบที่สุดในโลก ในสิบเล่มแรก คงมีนิยายหลุดมาไม่ถึงครึ่ง ตั้งแต่ย้ายมาอยู่ประเทศอเมริกา ความตั้งใจอย่างหนึ่งคือค้นหา และทดลองอ่านการ์ตูนอเมริกัน ซึ่งแฟนๆ เรียกอย่างเท่ๆ ว่า graphic novel ตั้งแต่ Watchmen ซึ่งติดอันดับหนังสือภาษาอังกฤษที่ดีที่สุดร้อยเล่มของนิตยสาร Times จนมา Fun Home ล้วนแล้วแต่เป็นความผิดหวัง

จะเรียก Fun Home ว่าความผิดหวังก็ออกจะเกินไป เช่นเดียวกับให้เปรียบเทียบมันกับ Watchmen ก็ดูเหมือนไม่เข้าพวก ผลงานของเบชเดลมีความใกล้เคียงกับนิยายอย่าง Catcher in the Rye มากกว่า Fun Home นี่แหละ สมราคาแล้วจะถูกเรียกว่า "a truely graphic novel" ("นิยายภาพอย่างแท้จริง")

เบชเดลเป็นเลสเบี้ยน และ Fun Home คืออัตชีวประวัติเธอ ว่าด้วยความสัมพันธ์กับพ่อ ซึ่งผู้เขียนมารู้ภายหลังว่าเป็นเกย์ ครอบครัวเบชเดลทำธุรกิจงานศพ นอกเหนือจากเรื่องเพศที่สาม Fun Home ยังเป็นนิยายที่พูดถึงเรื่องความตาย ส่วนตัวแล้วชอบประเด็นหลังมากกว่าประเด็นแรก

ปัญหาหลักคือการเล่าเรื่อง แต่ละบทจบในตัวเอง เป็นการมองชีวิตวัยเด็กจากแง่มุมต่างๆ แค่อ่านไปสองบทแรก ก็รู้เรื่องราวทั้งหมด ที่เหลือก็แค่ติดตามรายละเอียด ซึ่งใช่ว่าไม่น่าอ่าน แต่เรารู้สึกว่ามันไม่น่าสนใจขนาดนั้น คงอ่านสนุกกว่านี้เยอะ ถ้าแต่ละบทได้เรียนรู้อะไรใหม่ๆ และ narrative มุ่งไปที่ไหนสักแห่ง แทนที่จะย้ำอยู่กับเหตุการณ์เดิม ปัญหาของหนังสือเล่มนี้ก็เหมือนงานเขียนแนวอัตชีวประวัติทั่วไป อันที่จริง ต้องยอมรับด้วยซ้ำว่าการนำเสนอในรูปแบบ graphic novel ถือว่าเหมาะสมสุดแล้ว คิดเล่นๆ ว่าถ้าเป็นนิยาย คงอ่านไปด่าไป เผลอๆ ไม่จบด้วยซ้ำ

จุดเด่น (ซึ่งกลายเป็นจุดด้อย) ที่สุดของ Fun Home คือการที่เบชเดลอิงแต่บทบนมุมมอง และแนวคิดจากนักเขียนคลาสสิคตั้งแต่กามู เพราว์ส ฟิซเจอรัล จนถึง ไวล์ด รู้สึกว่า "พยายาม" มากๆ แทบกลายเป็น "อวดฉลาด" อยู่แล้ว เหมือนกับคนเขียนตะโกนบอกว่า "เห็นไหม การ์ตูนเรื่องนี้มีพูดถึงเจมส์ จอยซ์ด้วย ไม่ใช่ขี้ๆ นะเฟ้ย!"

ตั้งแต่วัฒนธรรมญี่ปุ่นเข้ามามีบทบาทในโลกตะวันตก เหมือนๆ การ์ตูนฝรั่งกำลังเดินผิดทางยังไงไม่รู้ ยิ่งพยายามทำ "การ์ตูน" ให้กลายเป็น "นิยายภาพ" เท่าใด ก็ยิ่งห่างไกลจากหัวใจของสื่อชนิดนี้ไปเท่านั้น

4 comments:

Naphat said...

Just a couple of comments - I've read the book, but got a few different impressions from you..

** "Showing off" about all the literary references - I just didn't get that vibe too much. Partly I guess because books and those authors were a connection and real thread between Bechdel (a lit major) and her father (who was an English teacher and lit grad student). I felt that it was something that was part of her, part of coming of age as a gay woman. Just didn't ring a false note to me.

** The medium of manga vs american comics/graphic novels... to me they are quite separate traditions. Why should graphic novels conform to the 'heart of the medium' of manga? What is the 'heart of the medium'? Maybe I have a preference for genre-bending works, but isn't the alternative kinda limiting?

** The narrative structure - I thought it had an arc in the way that each chapter reveals a different layer of her relationship between her father and her family. The author does, like you said, reveal the 'ending' in the first few chapters but what kept me going was the need to have the gaps filled out about the mystery of the exact circumstances leading to his death and his relationship to Bechdel and his family.

Enjoy the blog krub - looking forward to the next post!

laughable-loves said...

เห็นด้วยครับว่า manga กับ american comic เป็นสอง traditions ที่จะเอามาเปรียบเทียบกันยาก ถ้าต้องเขียนวิเคราะห์อย่างเป็นกลางจริงๆ ผมคงไม่พูดอะไรแบบที่พูดออกไปนั้น คิดเสียว่าเป็นการบ่นพร่ำเพ้อก็ได้ครับ สำหรับผมแล้ว ความรู้สึกที่มีต่อ Fun Home คงเป็นตัวแทนรสนิยมความไม่ชอบการ์ตูนอเมริกัน และความชอบการ์ตูนญี่ปุ่นของตัวเองมากกว่า

จริงๆ ตอนที่คนเขียนพูดถึงการ์มู ผมยังชอบอยู่นะครับ และมันเข้ากับประเด็นความตายซึ่งเป็นหัวข้อในบทนั้นดี แต่พอมันเริ่มออกมาเรื่อยๆ ตั้งแต่ฟิซเจอราลด์ เพราว์ส ไวล์ด แล้วยิ่งมาจบลงที่จอยซ์ อดรู้สึกไม่ได้ว่าต้องขนาดนี้เชียวรึ

จริงๆ การพูดถึงหนังสือคลาสสิคก็เป็นธรรมเนียมปฏิบัติอยู่แล้วในนิยายยุคใหม่ แต่ขนาดกุนเดระ ก็ไม่เคยอ้างนักเขียนเกินสองคนต่อหนึ่งเล่ม สำหรับผมแล้ว ความตั้งใจของเบชเดลที่ต้องใส่นักเขียนหนึ่งคนในทุกๆ บท ดูเกินเหตุไปหน่อยครับ

laughable-loves said...

ยังไงก็ขอบคุณมากๆ ครับที่ติดตามอ่าน แล้วมาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันอีกนะครับ

Anonymous said...

World Of Warcraft gold for cheap
wow power leveling,
wow gold,
wow gold,
wow power leveling,
wow power leveling,
world of warcraft power leveling,
world of warcraft power leveling
wow power leveling,
cheap wow gold,
cheap wow gold,
buy wow gold,
wow gold,
Cheap WoW Gold,
wow gold,
Cheap WoW Gold,
world of warcraft gold,
wow gold,
world of warcraft gold,
wow gold,
wow gold,
wow gold,
wow gold,
wow gold,
wow gold,
wow gold
buy cheap World Of Warcraft gold w3a6o7xo