J. Morgenroth's "Speaking of Dance"


กัปตันชมรมลีลาศเคยพูดขำๆ ว่า “Dancers are generally stupid!” ตอนที่ลูกทีมคนหนึ่งถามว่ามีหนังสืออะไรดีๆ เกี่ยวกับการเต้นรำซึ่งสมควรไปหามาอ่านหรือเปล่า กัปตันคงล้อเล่นมากกว่า (แต่เนื่องจากแกเป็นถึงดอกเตอร์สาขา High Energy Physics ต่อให้ไม่ล้อเล่นก็คงไม่ค่อยมีความหมายอะไร) ประเด็นคือว่ามีหนังสือเกี่ยวกับการเต้นรำ (ไม่ว่าจะลีลาศหรือการเต้นเดี่ยวก็ตาม) น้อยเหลือเกิน หรือที่แน่ๆ ก็น้อยกว่างานวิเคราะห์ศิลปะแนวอื่นอย่างวรรณกรรม (อันนี้ชัวร์อยู่แล้ว) ภาพวาดภาพเขียน หรือสถาปัตยกรรม

นี่เป็นข้อสังเกตที่น่าสนใจและน่าเสียดาย น่าสนใจ เพราะเอาเข้าจริงๆ การเต้นรำน่าจะเป็นศิลปะแขนงที่ใกล้เคียงกีฬาที่สุด ดังนั้นจับศิลปินด้วยกันมาอยู่ในห้องโถง ศิลปินสาขานี้คงจะดูโดดเด้งมากๆ และน่าเสียดาย เพราะการเต้นรำเป็นศิลปะที่น่าพูดถึง น่าวิเคราะห์ การเต้นรำเป็นศิลปะเก่าแก่ สัมพันธ์กับวิถีชีวิตของผู้คน เปลี่ยนแปลง พัฒนา และดำเนินมาจนถึงทุกวันนี้ แค่พูดประเด็นความสัมพันธ์ระหว่างการเต้นรำในฐานะขนบธรรมเนียม และในฐานะงานศิลปะ ก็น่าสนใจไม่รู้จะน่าสนใจยังไงแล้ว

และนั่นยังไม่ใช่สิ่งที่น่าสนใจที่สุดเลยด้วยซ้ำ สำหรับเรา การเต้นรำและการออกแบบท่าเต้น เป็นศิลปะที่อิงรูปแบบ (form) มากกว่ารายละเอียด (content) อย่างเด่นชัด อาจเพราะนี่คือศิลปะที่อาศัยเรือนร่างและการเคลื่อนไหวเป็นสื่อ มันจึงอาศัยการด้นสดสูง เวลาฟัง (อ่าน) นักออกแบบท่าเต้นพูดถึงงานศิลปะของตัวเองแล้ว เหมือนได้มองศิลปะจากอีกสุดขอบจักรวาลเลย (ในจำนวนศิลปะทั้งหมด เราว่าวรรณกรรมนี่แหละอิงรายละเอียดสูงสุด รองลงมาน่าจะเป็นภาพยนตร์ จิตรกรรม ดนตรี ประติมากรรม สถาปัตยกรรม อันนี้แบ่งของเราเองมั่วๆ )

Speaking of Dance เหมือนๆ จะเป็นหนังสือเล่มที่เราตามหาอยู่ มอเกนรอธไปตามสัมพันธ์นักออกแบบท่าเต้นมือพระกาฬหลายๆ คน ให้พวกเขาและเธอพูดถึงงานของตัวเอง แต่ก็กลับไปสิ่งที่กัปตันพูดไว้ เอาเข้าจริงๆ ก็ไม่ใช่นักเต้นทุกคนหรอกนะจะพูดจาน่าสนใจ

No comments: