N. Hawthorne's "The House of the Seven Gables"

ในซิทคอมเรื่อง Friends มีแก๊กหนึ่งตลกดี โจอี้เรียนจบไฮสคูลมาโดยไม่เคยอ่านเรื่อง สี่ดรุณี เลย เพื่อนๆ ก็งงว่าเป็นไปได้ยังไง (เหมือนเรียนจบมัธยมปลายเมืองไทย โดยไม่เคยอ่าน อยู่กับก๊ง) คนอื่นก็เลยไล่โจอี้ให้ไปอ่าน ผ่านไปสักพัก โจอี้ก็มาบอกว่าอ่านไม่รู้ พอคุยๆ ถึงรู้ว่าเขาเข้าใจผิดมาตลอด นึกว่า "โจ" (นางเอก) เป็นผู้ชาย ส่วน "แอนดี้" (พระเอก?) เป็นผู้หญิง เขาเลยต้องกลับไปเริ่มต้นอ่านใหม่อีกรอบ

คล้ายๆ ความรู้สึกเราพออ่าน บ้านเจ็ดจั่ว จบ (ชื่อนี้แต่งเอง ชอบมาก ขอให้เรียกเลยแล้วกัน) เราเองก็เข้าใจผิดมาตลอดว่าตัวละครเอกของเรื่องนี้คือผู้คนในตระกูลพินชอน ที่อาศัยอยู่ในบ้านเจ็ดจั่ว เปล่าเลย ตัวเอกของเรื่องนี้คือบ้าน คือตำนาน คือสวน คือประดาสิ่งไม่มีชีวิตทั้งหลายแหล่ ที่เป็นฉากประกอบเรื่องราวของพี่น้องพินชอน (และที่เข้าใจผิดอีกอย่าง คือนึกว่านางเอกจะลงเอยกับเจ้าของบ้าน ที่เป็นญาติตัวเอง)

บ้านเจ็ดจั่ว ผิวเผินก็เหมือนนิยายโกธิคทั่วไป มีบ้านหลังใหญ่ๆ เจ้าของบ้านอีโมๆ แล้วนางเอกก็ต้องเป็นประกายๆ แต่อย่างที่บอก จุดเด่นของเรื่องนี้ไม่ได้อยู่ตรงตัวละคร แต่อยู่ที่ฉากจริงๆ แม้แต่เหตุการณ์ที่พลิกผัน เปลี่ยนแปลงทุกสิ่งทุกอย่างในเรื่อง ก็ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับการกระทำของตัวละครเลย แต่อาจจะอยู่ที่บ้าน ที่ตำนาน ที่คำสาปซึ่งตกทอดสืบต่อมาจากรุ่นสู่รุ่น

ในแง่หนึ่งเราชอบปรัชญาทำนองนี้ (มันเฮเกลเลียนเอามากๆ ) ซึ่งย้ำอิทธิืพลของ "วัฒนธรรม" หรือ "สิ่งแวดล้อม" ที่มีต่อตัวปัจเจก อย่างไรก็ดี พอเอาไปเทียบกับธีมหลักที่นิยายเรื่องนี้ต้องการพูดถึง กลับแลดูขัดแย้งกันไม่น้อย ประเด็นของ บ้านเจ็ดจั่ว ว่าด้วยการละทิ้งข้าวของ เกียรติยศชื่อเสียงของวงศา ในโลกยุคใหม่ สิ่งเหล่านี้เป็นเพียงภาระ โดยปัจเจกสามารถไขว่คว้าความยิ่งใหญ่ได้ด้วยสองมือตัวเองล้วนๆ แต่ก็นั่นแหละ ในเมื่อตัวเอกของเรื่องนี้มันไม่ใช่ตัวละครหรือผู้คน (นี่หว่า) แล้วจะให้เราเชื่อในความยิ่งใหญ่ของปัจเจกได้อย่างไร (เพราะเหตุนี้ในสามเรื่องใหญ่ของฮอธอร์น ได้แก่ บ้านเจ็ดจั่ว The Scarlet Letter และ The Blithedale Romance เราชอบเล่มนี้น้อยสุด)

แน่นอนเราไม่ปฏิเสธว่าปัจเจกเองก็มีผลในการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อม บางทีนั่นอาจเป็นแมสเซจจริงๆ ของนิยายก็ได้ มนุษย์ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงหรือกำหนดชะตาชีวิตตัวเอง แต่การกระทำของเรามีิอิทธิพลต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งสุดท้ายแล้วจะส่งผลบางอย่างต่อชีวิตมนุษย์อีกทีหนึ่ง (แม้มนุษย์คนนั้นอาจไม่ใช่เราก็ตาม)